W wieku XVI w drukarstwie następuje systematyczne odchodzenie od naśladownictwa formy średniowiecznych ksiąg rękopiśmiennych. Często stosowane są drzeworytowe inicjały i ilustracje drukowane jednocześnie z tekstem składanym czcionkami. Najważniejszym ośrodkiem drukarsko-wydawniczym jest Kraków (Haller, Ungler, Wietor, Szarfenbergowie i in.). Drukuje się jednak w całym Królestwie i na Litwie. Obok drukarń polsko-łacińskich powstają oficyny cyrylickie i hebrajskie. Typografowie, podobnie jak w czasach inkunabułów, samodzielnie odlewają czcionki, ale powstają również specjalistyczne gisernie czcionek obsługujące bliższe i dalsze drukarnie. Kształtuje się ortografia polska i grafika liter. W ustaleniu formy polskiego alfabetu prace jednoznacznie powiązane z drukarską praktyką i odlewnictwem czcionek odgrywają rolę decydującą. Bazując na publikowanych traktatach (Zaborowskiego i Murzynowskiego) istotnych zmian w rysunku liter i znaków diakrytycznych oddających brzmienie głosek przez cały wiek XVI dokonywali drukarze, głównie krakowscy, wrocławscy i królewieccy. Upowszechniali je w tekstach wydawanych przez siebie dzieł i przez sam fakt powielania wzorce stawały się obowiązujące.